Przemysł wydobywczy jest jednym z najbardziej dochodowych biznesów na świecie, jednak inwestowanie w tą branżę wymaga obracania ogromnymi pieniędzmi. Konieczne jest również prawidłowe rozpoznawanie złóż oraz ich ilości, dzięki czemu inwestycja będzie dochodowa i przyniesie oczekiwany zysk. Na czym polega dokładnie rozpoznawanie złóż, i kto ma odpowiednie uprawnienia do takich działań?
Nie wszystko złoto, co się świeci!
Nie wszystkie naturalne zasoby Ziemi mają możliwości odbudowy i regeneracji, jednak przemysł wydobywczy ma się zdecydowanie bardzo dobrze, a popyt na kruszce i materiały wydobywane z jej wnętrza nie słabnie. By działanie to było jednak efektywne, konieczne jest wybranie odpowiedniego miejsca w którym złoża konkretnych materiałów są bogate i nadają się do wydobywania przez dłuższy czas. Rozpoznawanie złóż należy do zakresu obowiązków geologów złożowych, którzy działają w branży dedykowanej badaniu wartościowych materiałów wewnątrz Ziemi. Ich głównym zadaniem jest współpraca z inwestorami i przygotowywanie ekspertyz dla swoich klientów z zawartymi informacjami odnośnie jakości złóż, ich ilości, oraz specjalistycznej oceny z perspektywy inwestora najważniejszej – czy warto kopać akurat w tym konkretnym miejscu, i czy złóż wystarczy na długi czas wydobywania. Geolodzy posiadają nie tylko specjalistyczną wiedzę i umiejętności pozwalające na badanie i rozpoznawanie złóż, ale przede wszystkim posiadają odpowiednie uprawienia do wydania rekomendacji i ekspertyzy ważnej w świetle ustawy o górnictwie, pod które wydobywanie złóż bezpośrednio podlega i każdy inwestor musi działać zgodnie z jej zapisami.
Analiza złóż krok po kroku
Kiedy geolodzy otrzymują zlecenie zbadania danego obszaru pod kątem możliwej obecności złóż lub konieczne jest określenie ich ilości, wówczas pierwszy etapem działalności najczęściej jest przestudiowanie dostępnych map terenu, które mogą wiele powiedzieć o naturalnych uwarunkowaniach danego miejsca. Wstępne ustalenia odnośnie konkretnych złóż są potwierdzane najczęściej za pomocą specjalistycznego sprzętu który umożliwia analizę poszczególnych warstw ziemi, aż do poziomu pożądanego materiału. Rozpoznawanie złóż jest zajęciem czasochłonnym i wymagającym sporej ilości wiedzy, dlatego jedynie specjaliści z dziedziny geologii złożowej są w stanie trafnie określić faktyczną wartość wskazanego źródła. Należy również zaznaczyć, że jeżeli dany materiał naturalny znajduje się na terenie kopalni objętych własnością górniczą, wówczas inwestor który zlecił badania musi starać się o koncesję uprawniającą go do wydobywania złóż. Procedury załatwiania koncesji określone są w ustawie o górnictwie, i każdy inwestor przed rozpoczęciem przedsięwzięcia powinien się zapoznać z jej treścią.
Jakie metody wykorzystują geolodzy?
Tak już wspomniano, podstawową kwestią pozwalającą wykonać poprawnie rozpoznawanie złóż jest analiza map topograficznych i terenowych, które mówią dużo o właściwościach danego miejsca. Jeżeli chodzi natomiast o prace na miejscu w którym docelowo będą wykopywane złoża, dokonuje się m.in. badań sejsmicznych, magnetometrycznych, elektrometrycznych i radiometrycznych. Takie techniki pozwalają na zaawansowaną analizę gleby i jej wnętrza do pewnego poziomu i dokonanie wstępnych pomiarów już na miejscu badania. Dzięki tym metodom można stwierdzić występowanie kopalin o typowych dla swojego rodzaju własnościach fizycznych np. złoża materiałów wykazujące właściwości magnetyczne. Metody górnicze w poszukiwaniu złóż również jest bardzo efektywne- polega na kopaniu wyrobisk górniczych lub wierceniu płytkich lub głębokich otworów w ziemi, a następnie umieszczenie w nich specjalnego aparatu badawczego. Ta grupa metod poszukiwawczych jest jednak najbardziej kosztowna, jednocześnie najbardziej efektywna – bogatsze firmy geologiczne świadczące usługi dużym inwestorom mogą pozwolić sobie na takie zaawansowane techniki. Na etapie poszukiwania dąży się do dokładnego zbadania obszaru poprzez badania geologiczne i sejsmiczne, co ma ogromne znaczenie dla późniejszych wyników ekspertyzy. W fazie rozpoznania wykonywane są prace geologiczne na wstępnie udokumentowanym już złożu kopaliny – oznacza to, że kiedy prace geologiczne są wdrażane, dokumentacja ze wstępnymi informacjami jest już przygotowana, i czeka jedynie na uzupełnienie o najważniejsze informacje. Interesująca może być jednak sama treść raportu zdawanego inwestorowi po zakończonych badaniach – znajdują się tam m.in. informacje na temat występowania kopaliny głównej i towarzyszącej, parametrów wydobycia, zasobów wybranego złoża, głębokości zalegania i koniecznych kroków do bezpiecznego kopania w wybranym miejscu. Rozpoznawanie złóż to nie tylko sprawdzenie, ile danego materiału znajduje się w miejscu badania, ale przede wszystkim jest to złożona praca która pozwala zbadać materiał i zakwalifikować go do konkretnej grupy złóż – inwestor po otrzymaniu informacji może zdecydować, czy inwestycja jest opłacalna i czy warto wydobywać pożądany materiał.
