Witamina K jest jedną z kluczowych substancji, która zapewnia prawidłowy przebieg funkcji życiowych. Uczestniczy między innymi w procesie krzepnięcia krwi, a także reguluje gospodarkę wapniową. Co warto o niej wiedzieć? Gdzie występuje witamina K?
Jakie są rodzaje witaminy K?
Naturalna witamina K występuje w dwóch formach:
– witamina K1, inaczej filochinon, fitonation, fitomenadion. Ma formę żółtej cieczy, odporna na działanie temperatury, jest syntetyzowana przez rośliny. Ponadto rozpuszczalna w tłuszczach. Dostarczamy ją do organizmu wraz z pożywieniem, szczególnie produktach pochodzenia roślinnego;
– witamina K2, inaczej menachinon. Jest wytwarzana przez drobnoustroje, znajduje się również w ludzkim układzie pokarmowym. Witamina K2 również jest rozpuszczalna w tłuszczach. Syntezowana prze drobnoustroje znajdujące się w jelicie czczym i krętym pokrywa większość dziennego zapotrzebowania,
– witamina K3, inaczej menadion. To sztuczna pochodna witaminy K, ale wyróżnia się wyższą przyswajalnością niż naturalna witamina K1. W przeciwieństwie do naturalnych wit k jest rozpuszczalna w wodzie.
Jakie są źródła witaminy K w pożywieniu?
Witamina K1 występuje występuje przede wszystkim w produktach pochodzenia roślinnego, szczególnie w zielonych warzywach i liściach, a także olejach roślinnych. Odpowiednimi źródłami witaminy K1 są zatem: rukola, szpinak, lucerna, botwina, sałata rzymska, jarmuż, szparagi, brokuły, kapusta i awokado. Natomiast wit k 2 występuje w mięsie oraz produktach pochodzenia zwierzęcego takich jak: jaja i nabiał. Bogatym jej źródłem jest natto, czyli japońska potrawa, która powstaje ze sfermentowanej soi.
W jakich produktach jest witamina K2?
Wiadomo już, w jakich produktach znajduje się witamina K1. Gdzie zatem, oprócz sfermentowanej soi, szukać źródeł witaminy K2? Znajdziemy ją między innymi w dojrzewających serach (Brie, Gouda). Ponadto znajduje się w maśle, wątróbce gęsiej i ciemnym mięsie drobiowym. Mniejsze jej ilości dostępne są w naturalnych kiszonkach – ogórkach i kapuście. Co więcej, nasze jelita produkują również niewielkie jej ilości.
Czy jedzenie dostarcza odpowiednią ilość witamin K?
Spożywanie 15 g natto każdego dnia jest dawką pokrywającą dzienne zapotrzebowanie na witaminę. Niestety produkt nie jest w Polsce powszechnie dostępny. Dal pozostałych jego zapach i wygląd jest nie do przyjęcia. Dietetycy wskazują, że dzienne zapotrzebowanie na witaminę to 1μg/ kg masy ciała. W związku z tym osoby, które jedzą zdrową, dostarczają jej odpowiednią ilość wraz z pożywieniem. Witaminę k w tabletkach powinny rozważyć osoby, które cierpią na osteoporozę oraz kobiety po menopauzie.
Jaką rolę pełni witamina K?
Witamina K pełni ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu. Uczestniczy w syntezie osoczowych czynników krzepnięcia krwi, a także białka protrombiny. Jeśli pojawiają się w organizmie niedobory któregoś z nich, występują problemy z krzepnięciem krwi. Ponadto witamina K wspiera pracę układu sercowo-naczyniowego. Wykazuje działanie przeciwkrwotoczne i uszczelnia ściany naczyń krwionośnych, chroniąc przed ich zwapnieniem oraz pękaniem. Reguluje gospodarkę wapniową, uczestnicząc w wychwytywaniu wapnia przez układ szkieletowy. Bierze udział w formowaniu tkanki kostnej. Ponadto posiada właściwości antybakteryjne, przeciwbólowe, przeciwgrzybicze i przeciwzapalne. Wskazuje się także na jej działanie spowalaniające rozwój chorób nowotworowych.
Kiedy warto suplementować witaminę K?
Suplementację witaminą K warto rozważyć, gdy pojawiają się specyficzne objawy. W pierwszej kolejności należy jednak skonsultować się z lekarzem, który zwykle zleca zmianę diety. Jeśli wprowadzone modyfikacje nie przynoszą ulgi, konieczne są suplementy diety z witaminą k2 i d3. Suplementacja zalecana jest również pacjentom, u których może wystąpić jej niedobór. Zwykle dotyczy to osób, które cierpią na: osteoporozę, uszkodzenia wątroby, niedokrwistość, zwapnienie naczyń krwionośnych, żółtaczkę czy zaburzenia krzepliwości krwi.
Niedobór witaminy K może mieć poważne konsekwencje zdrowotne, szczególnie dla noworodków. W związku z tym lekarze badają u nich jej poziom. Jeśli pojawia się taka konieczność, wprowadzana jest jej suplementacja u tych najmłodszych pacjentów.
Witamina K i D – czy warto je łączyć?
Suplementacja cieszy się ogromną popularnością. Na rynku farmaceutycznym dostępnych jest wiele preparatów, które mają uzupełnić niedobory w naszych organizmach, np. witamin k2d3. Powstają również preparaty, które łączą określone składniki. Takim przykładem jest połączenie witamin K+D. Czy to zestawienie jest zasadne? Wielu lekarzy wskazuje, że nie ma badań, które wskazywałyby na pozytywny albo negatywny skutek takiego połączenia. Nie ma też badań, które wskazują na przyspieszenie wchłaniania witaminy D pod wpływem obecności witaminy K i odwrotnie. Analizując właściwości obu witamin, można jednak stwierdzić, że ich wspólne zażywanie nie przynosi żadnych rezultatów, o których przekonują producenci tychże suplementów.
